In deze blog deel 1 van mijn dagboek dat ik noem herfstkriebels. Een dagboek vol belevenissen, weekenden vol fotografie, oude bekenden, nieuwe bekenden, bekende plekjes opnieuw bezoeken, nieuwe plekken ontdekken en genieten van een bijzonder seizoen, de herfst. Laten we beginnen met deel 1, de vroege herfst

Herfstkriebels

Na heidekoorts ontstaat eigenlijk vanzelf herfstkoorts, als je het mij vraagt. Omdat de term herfstkoorts zoveel op heidekoorts zou lijken riep Saskia van Kuijen (@saskiaqau) ergens tijdens de heidekoorts tegen me “herfstkriebels?.” Die mooie kreet heb ik niet meer losgelaten en dus naast heidekoorts hebben we het over herfstkriebels. Een perfecte uitdrukking voor een seizoen wat door veel natuur- en landschapfotografen bestempeld wordt als een van de mooiste seizoenen om in te fotograferen. Kriebels kun je uitleggen als ergens zin in hebben, denk maar aan de uitdrukking: “het begint te kriebelen.” Maar ook kun je kriebels vertalen als prikkels krijgen, iets dat stimuleert of te wel drijfveren hebben. En dat past perfect voor mij bij fotograferen in de herfst. 

Naast herfstkriebels hebben we binnen die herfst ook nog eens te maken met eigenlijk 3 hoofdstukken in het herfst seizoen. 

1) De vroege herfst; de langzame transitie en het wachten op de eerste verkleuringen, het verlangen neemt toe en is een soort van opwarmfase.

2) De kleurrijke herfst waarin het bonte palet van herfst kleuren steeds zichtbaarder worden en of al zichtbaar zijn. Bonte kleuren van blauwgroen, groen, rood, oranje en geel tonen zich steeds meer en steeds nadrukkelijker.

3) De stemmingsvolle herfst, die soms heel snel zijn intrede kan doen als de eerste najaarsstormen of koude nachten ervoor zorgen dat de bomen hun bladeren snel loslaten. Het koelt harder af, het is natter en somberder. Alles is stemmingsvoller en omdat de nachten langer zijn, de zon minder kracht heeft kan het overdag lang somber en grijs blijven en tonen de bomen en bossen hun fraaie takken en vormen. In deze blog deel 1 van de herfstkriebels, de vroege herfst.

Vroege herfstkriebels – deel 1 bewust beleven

Dit is het moment dat de heidekoorts overgaat in herfst kriebels en dat ze elkaar nog overlappen en versterken. Eind Augustus ruik en voel je het al in de natuur. De avonden worden korter, ochtenden maken meer kans op mist en de heidekleuren doven langzaam uit. Ook aan de vele ochtenden van vroeg opstaan komt langzamerhand een einde, want de zonsopkomsten verschuiven zich naar makkelijkere tijden. En zo stond ik begin September voor dag en dauw op de Ginkelse heide. Ook dit is herfst en de reden dat ik het benoem is dat de herfst niet alleen dat ene weekend met de climax aan kleuren belangrijk is voor me. Het is de totale beleving, het meebewegen met de natuur en zo bewust afscheid nemen van de zomer en aan het nieuwe seizoen beginnen. Bewust beleven.

Fotowandeling in de herfst

Naast dat ik zelf workshops en fotowandelingen verzorg en organiseer met o.a. De Rooij fotografie, CameraNu en Dutch Photo Academy, besloot ik zelf ook eens deel te nemen aan een fotowandeling. Onder leiding van Paul Begijn ging ik mee wandelen door het Groene Woudt, een deel van de Brabantse Kampina. Paar dagen ervoor had ik Sander zo gek gekregen om met mij ‘s ochtends heel vroeg mee op pad te gaan tijdens deze fotowandeling.

’s Ochtends voor dag en dauw pikte Sander me op en reden we samen naar de omgeving van Oisterwijk. Het was super vroeg, maar de beloning was groots, mooi licht, grond mist en een gezellig wandeling. En wat een bonus om opgehaald en thuisgebracht te worden. Onderstaand nog een serie beelden van deze ochtend.

Oude bekende worden nieuwe bekenden

Soms moet je geluk hebben. En vlak voor de herfstvakantie, eind oktober had ik dat. Met wat lichte mist in de omgeving besloot ik even erop uit te gaan om te fotograferen. Zoals ik ook doe in de het heidekoorts seizoen probeer ik de herfst naast bekende plekjes ook oude bekende plekjes of nieuwe plekjes op te zoeken. Ditmaal naar een plekje waar het beetje nevel zorgde voor de perfecte sfeer in het bos. Een mooi begin van de dag.

Het begin van de herfstvakantie, de herfstkriebels nemen toe

Sommige plekjes hebben natuur die al vroeg haar herfstkleur laat zien. Zo’n plekje is Park Klarenbeek in Arnhem Noord. Naast het prachtige heuvelachtige landschap zijn de bomen in het park fraaie aandachtstrekkers. In de vroege herfst is dit een heerlijke plek om even te zijn. En met het steeds betere licht in het ‘dal’ heb ik er een heerlijke zaterdagochtend al ballen gooiend met Kashia gefotografeerd.

Zondagse herfstwandeling

Zondagochtend altijd een heerlijk moment voor een wandeling. Samen met Heleen en Kashia maar eens gaan wandelen over de Wolfhezer heide. Ik wilde meer fotograferen dan met de smartphone en minder dan mijn gewone camera’s. Nog steeds heb ik de handige compacte Sony RX100VII in mijn bezit. Dus besloot ik daar mezelf mee uit te dagen. Maar 1 nadeel had ik deze ochtend. Omdat het natter weer was geweest mis je voor deze camera het polarisatiefilter om de kleuren en glinstering weg te nemen. Een fijne verkennende wandeling, maar achteraf baalde ik toch wel van het ontbreken van het polarisatiefilter.

Herfstkriebels is meer dan alleen in het bos fotograferen

Maandag voordat de werkdag begon, had ik besloten er even op uit te gaan om te fotograferen. Ik had gezien op de weerapp dat er een kans was op wat mooi licht en kleur. Altijd heerlijk om voor de werkdag begint buiten te zijn met de camera. En maar goed dat ik ging, want het weerbericht de rest van de week bood weinig perspectief op mogelijke kleurrijke zonsopkomsten.

Regenachtige herfst vrijdag

In de herfstvakantie denk je vaak dat de herfst zich qua kleuren in optima forma laat zien. Meestal is dit de laatste jaren niet meer zo. Maar op een regenachtige dag zo leerde ik in 2021 tijdens de Vogezen trip met Julien en Sander kun je vaak i.c.m. een polarisatiefilter en zoomlens prachtige beelden maken die de herfstsfeer in zich hebben. Dus gaan wandelen en de regen op de koop toe nemen. Het was in elk geval een geslaagde test voor mijn nieuwe winterjas en een prima voorbereiding voor de aanstaande fotowandeling.

Fotograferen met herfstkriebels en een gebroken polarisatiefilter

Heb jij weleens met een gebarsten polarisatiefilter gefotografeerd? Ik wel! Wat me gebeurde is dat ik bij aankomst erachter kwam dat ik het polarisatiefilter er niet op had zitten. Gelukkig heb ik altijd nog wel wat in mijn auto liggen als reserve. Dus even terug gelopen naar de auto. Alleen ik wist dat er een barst in het filter zat! Ik was alleen even vergeten hoeveel het gebarsten was. Maar door vanaf 35 mm. te zoomen kon ik de ‘barsten’ omzeilen en toch een fraaie serie beelden maken met behulp van dit filter.

Herfst zaterdagochtend in het Hof van Twente

De herfstvakantie zit er alweer op, op de maandag en vrijdag na weinig gedaan met fotografie. Maar vandaag is het weer zaterdag. Volop tijd voor fotografie. Ik ging samen met Wim Dekker op stap. Ooit ontmoet tijdens de workshop 1:1 blue hour en altijd contact mee blijven houden en zo hadden we een zaterdagochtend afgesproken dat hij mij mee zou nemen door zijn eigen omgeving. Verrassend begonnen we dag op een locatie die ik jaren geleden voor het eerst op foto van Martin Podt had gezien. Zoals zo vaak met fotolokaties, ze liggen op verrassende plekken, zoals hier niet ver van de A1 af. Wim naam me vervolgen mee naar de Friezenberg en Rijsserberg waar we ondanks een fikse regenbui heerlijk door het bos hebben gewandeld, maar door het ontbreken van kleuren en contrasten ik daar geen foto’s maakte. Vervolgens sloten we rond lunchtijd samen ergens de foto ochtend af met een lekkere lunch.

 

Een zondag met twee gezichten

Deze herfst had ik vier activiteiten gepland, een workshop met De Rooij en Cameranu en twee fotowandeling. De zaterdag begon met een fotowandeling door de Arnhemse parken. Voordeel van parken is dat ze uitheemse boomsoorten bevatten en vaak al vroeg hun mooie kleuren laten zien. Gelukkig zat het weer mee. Het licht werkte in het begin fantastisch mee. Met een gezellig groep van vier fotografen door het park gewandeld, gekletst en gefotografeerd. Wat ik in de stromende regen al had gedaan nu herhaald, maar nu wel met de 100-400 lens de mandarijn eenden gefotografeerd. Die aan het begin van de ochtend nog fijn op hun stok zaten. Wat een verschil in foto’s die ik maakte de dag ervoor.

Als het allemaal anders loopt

Begin van de herfst had ik een uitnodiging gekregen om aan te sluiten bij een unieke Instagram meeting; “Zonsopkomst op de Euromast”. Een unieke kans om het prachtige Rotterdam vanaf hoogte te fotograferen. Dus besloten de avond ervoor naar Rotterdam af te reizen en een hotelletje geboekt, om enerzijds avondfotografie te kunnen doen, anderzijds uitgerust met de zonsopkomst naar boven. Helaas liep het iets anders allemaal. Ben je mooi op tijd sta je op eens vlak voor je bestemming vast vanwege een protestmars i.v.m. de oorlog in Israël. Wel balen want die 40 minuten hadden me een fijne zonsondergang vanaf de Euromast kunnen opleveren. Niet dat ik ontevreden ben, want ik kon uiteindelijk deze beelden maken in het blauwe uur! Heerlijk om dat te doen, blue hour.

Dat er nog meer anders liep dan gepland bleek wel toen ik ’s ochtend mijn hotel uitliep. Er was mist in de voorspellingen. Toen ik ‘s ochtends het hotel uitliep in de mist, dacht ik nog YES. Alleen wat ik niet helemaal in de gaten had was dat op 158 meter hoogte er ook mist was en je dus niks zag. Dus van 8 tot iets voor 10 gezellig gekletst met de andere fotografen. De enige foto van die ochtend die velen hebben gemaakt was deze. Een herkansing staat gepland. Onderstaand een verzameling beelden van Rotterdam.

Rondje Veluwezoom en een onverwacht geluksmoment

Het weekend erop ging ik weer op pad, we hebben het hier over het weekend van 28 oktober. Missie; pré fotowandeling die ik de week erop zou verzorgen voor Dutch Photo Academy. De dag begon nat en met buien dus ging ik er eind van de ochtend pas op uit. Als de opklaringen komen kun je dat fijne najaars licht krijgen en wellicht wat damp en nevel in het bos. En met nieuwe regen buien onderweg, nog steeds bewolking kwam ik op het keerpunt van de wandeling. Wel even naar mijn favoriete plekje gelopen op de Zijpenberg gelopen. Eerst nog een paar foto’s van de fijne sfeer door de kleuren op de bosrand van de Veluwezoom vastgelegd. Toen ik bij de boom, mijn favoriete plek kwam, maakte mijn hart al een sprongetje. De schaapskudde was er rondom de boom! De echte bonus kwam nog 5 minuten later, LICHTTTTTTTT!!!!! Wauw, als een malle foto’s maken, iets hoger, lager, shit de schapen vertrekken, damn een ‘struik’ die eigenlijk in de weg staat…. Nee toch nog maar even een panorama….., en opletten goed belichten voor de lucht en de schaduwen, maar oei dat licht, direct overbelichting op de schapen. Met het eindresultaat ben ik helemaal blij. En zo verliet ik de Posbank met een tevreden gevoel. Ik denk zelfs wel een top 10 herfstbeeld 2023. Als kers op de denkbeeldige slagroomtaart kon ik ook nog eens een puntgave vliegenzwam, of te wel paddenstoel met rode en witte stippen fotograferen.

Workshop en wandeling in de herfst

KWW of te wel Kijken wat het wordt, is een manier van fotograferen die me steeds vaker aanspreekt. De combinatie van buiten zijn, de camera mee en genieten van wat je ziet en dat zo mooi als mogelijk kan vastleggen is waar ik veel plezier uit haal. Eenmaal thuis gekomen na de foto workshop moest ik nog met Kashia uit. Dus bedacht ik om dan maar eens richting Doorwerth en de Italiaanse weg te gaan. Het weer sloeg halverwege de wandelroute om, maar toch nog een paar leuke foto’s kunnen maken. Zie onderstaande serie.

Een ezel stoot zijn hoofd geen twee keer

Zoals gezegd moest ik helaas voor de zondag de fotowandeling over de Veluwezoom annuleren. Want deze herfst is erg nat. En het kenmerk van een fotowalk is gezelligheid. In de stromende regen is het best een uitdaging om te fotograferen, laat staan dat het bijdraagt aan gezelligheid. Dus verplaatst. Dat wil niet zeggen dat ik in bed ben blijven liggen. Ik stond weliswaar later op maar, rond half 10 ontmoette ik Sander op de parkeerplaats bij Mariëndaal om voor 2024 een nieuwe fotowalk route te wandelen en te verkennen. Het is altijd een feestje om in de herfst door Mariëndaal te lopen, dus deze ochtend ook weer genoten mede dankzij het gezelschap van Sander.

De route voerde ons door een fraai gebied rondom Mariëndaal. Dat in combinatie met de regenbuien en de herfstkleuren leverde toch weer enkele blij makende beelden op. Maar wat me de laatste tijd steeds vaker gebeurt, halverwege de route was de accu van mijn camera leeg. Ik maak de laatste tijd dezelfde fout, namelijk dat ik mijn camera vergeet uit te schakelen. Alleen vandaag had ik nog een fijnere blunder, ik had een reserve batterij bij me, alleen dat was een lege batterij in plaats van de opgeladen accu. Dus de camera in de tas gedaan en lekker verder gewandeld. Nou ja lekker! Het hield op met zachtjes regen, dus tijd om de regenjas aan te doen en via de beschutting van het bos terug naar de auto lopen en naar huis. Weer een fijn herfstweekend boordevol foto’s zat er op, je bekijkt ze onderstaand.